تولید کود فسفاته با فاضلاب

به گزارش روابط‌عمومی بنیاد ملی علم ایران (INSF)، پیداکردن روش‌های تأمین مواد معدنی و شیمیایی موردنیاز صنایع و کشاورزی، از جمله دغدغه‌های محققان است و بنیاد ملی علم ایران هم از طرح‌های تحقیقاتی مرتبط با این موضوعات حمایت می‌کند.

«تولید استروویت در حضور بایوچار به‌عنوان کود آهسته رهش فسفاته از پساب و فاضلاب‌ها» عنوان طرح مرضیه پیری است که در قالب پسادکتری با راهنمایی ابراهیم سپهر و حمایت بنیاد ملی علم ایران انجام داده است.

پیری با مدرک دکتری تخصصی خاک‌شناسی دانشگاه ارومیه درباره این طرح توضیح داد: شواهد نشان داده است که فاضلاب‌های شهری دارای مقدار زیادی فسفر هستند، به‌طوری‌که در تصفیه‌خانه‌ها قبل از رهاسازی آب در محیط‌زیست به دلیل اثرات جبران‌ناپذیر فسفر در آب‌های سطحی از طریق پدیده سرشارسازی، این عنصر حذف می‌شود.

وی در ادامه بیان کرد: به دلیل محدودیت منابع سنگ فسفات در دنیا، بازیافت فسفر از فاضلاب برای تولید کود فسفاته یک مسیر امیدوارکننده است. کانی کریستالی استروویت هم یکی از کانی‌های کم‌محلول فسفر است که حاوی ۳ عنصر غذایی ضروری گیاه شامل نیتروژن، فسفر و منیزیم است.

این محقق و پژوهشگر در ادامه گفت: ازآنجاکه این کود فسفره حلالیت کم دارد، در منابع علمی این کود را کود آهسته رهش می‌دانند که می‌تواند فسفر را به‌صورت تدریجی در اختیار گیاه قرار دهد و به کاهش هدررفتن، تثبیت آن در خاک و بازیافت بالای کودهای فسفره در خاک‌های کشور کمک کند.

وی تصریح کرد: به دلیل آنکه پساب‌ها غنی از فسفر هستند، باید پالایش آن قبل از ورود به محیط‌زیست در تصفیه‌خانه‌ها طی فرایندهای مختلف انجام شود. در سال‌های اخیر در کشورهای مختلف جهان، توجه ویژه‌ای به بازیابی عناصر به‌صورت کود از منابع غیرطبیعی به‌ویژه فاضلاب‌ها و پساب‌های سرشار از فسفر شده است و باتوجه‌به حجم بالای بقایای هرس انگور در استان آذربایجان غربی، تبدیل آنها به بایوچار فرصتی را برای بهبود حاصلخیزی خاک برای استفاده درازمدت عناصر را فراهم می‌کند.

پیری ادامه داد: علاوه بر این، بایوچار طبیعی از معدنی در شهرستان کوهبنان واقع در کرمان نیز استفاده می‌شود. به دلیل آنکه فسفر در بسیاری از فعالیت‌های صنعتی مانند تولید انواع داروهای پزشکی، نهاده‌های شیمیایی مورداستفاده در کشاورزی، خوراک دام، تولید مواد غذایی و شوینده‌ها به‌عنوان ماده افزودنی استفاده می‌شود، اهمیت ویژه‌ای دارد و این تحقیق هم به دلیل اهمیت این موضوع انجام شد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ما به دنبال طراحی رآکتوری برای استخراج فسفر بودیم، اما ازآنجاکه حمایت‌های مالی به‌قدر کفایت نبود، فقط در سطح پروپوزال، نمونه آزمایشگاهی تولید شد. درعین‌حال، تمامی فرایند آزمایشگاهی موردنیاز این طرح را باتوجه‌به تجهیزات در دسترس، طراحی کردیم تا برای امکانات مشکلی نداشته باشیم.