شبی با دانشمندان در دل شهر نُقْل و نَقْل و قلم/ از روایتگری علم تا رصد آسمان در دل شب

به گزارش روابط‌عمومی بنیاد ملی علم ایران (INSF)، رویداد «شب علم» در آخرین روز‌های آبان در شمال غربی‌ترین نقطه ایران به ارومیه، رسید.

ارومیه شهر کتیبه‌ها و سنگ نوشته‌هاست، شهر دژ‌ها و قلعه‌ها برای مرزبانی از تاریخی‌ترین کشور جهان. شهری که تأسیس اولین مدرسه، اولین بیمارستان و داشتن اولین دانشگاه ایران‌زمین را در کارنامه افتخارات خود دارد. 

این‌بار دانشگاه ارومیه، در‌های خود را به روی علاقه‌مندان به علم گشود تا پیر و جوان و نوپا و نوجوان بتواند شبی را در کنار خانواده برای آشنایی با علم با چاشنی سرگرمی و تفریح بگذرانند.

رویداد «شب علم» در دانشگاه ارومیه از ساعت ۱۵ روز شنبه ۲۶ آبان‌ماه با برگزاری کارگاه‌های متنوع آغاز شد و ساعت ۱۷ نمایشگاه رویداد شب علم افتتاح شد و آغاز به کار نمود.

گرچه بازدید کامل از غرفه‌های مختلف و متنوع این نمایشگاه، به ساعت‌ها زمان احتیاج داشت اما دست‌اندرکاران برگزاری «شب علم» برای روایتگری علم، برنامه‌های مختلفی را در سالن اجتماعات پردیس علم و فناوری دانشگاه ارومیه برنامه‌ریزی کرده بودند.

به همین منظور از ساعت ۱۹، با قرائت قرآن و ادای احترام به سرود جمهوری اسلامی ایران، برنامه شب علم در سالن دانشگاه ارومیه آغازشد.

در ابتدای این مراسم، احمد علیجانپور رئیس دانشگاه ارومیه ضمن عرض خیر مقدم به شرکت‌کنندگان در این رویداد و قدردانی از تلاش دست اندرکاران برگزاری این مراسم‌، گفت: یکی از مؤلفه‌های اصلی توسعه در هر کشور توسعه علمی است و به همین دلیل آشنایی با موضوع علم نه تنها امری ضروری، بلکه حیاتی محسوب می‌شود.

توسعه علم، نفس‌گیرترین رقابت جهان امروز

وی با اشاره به اهمیت تشخیص علم واقعی گفت: تشخیص بین مرز علم و شبه علم، خرافه و واقعیت؛ تنها در مسیر علم است. در جهان امروز فقط نور علم می‌تواند چراغ روشنی برای تشخیص راه از بیراهه باشد.

علیجانپور نفس‌گیرترین رقابت در جهان فعلی را رقابت برای توسعه علم دانست و افزود: بار سنگین توسعه علم به دوش دانشمندان، علما، فرهیختگان و هنرمندان است.

وی در ادامه گفت: علاوه بر این، مردم باید دستاورد‌های دانشگاه را ببینند و به آن اعتماد کنند.

رئیس دانشگاه ارومیه به سابقه تأسیس این دانشگاه اشاره کرد و گفت: در حدود ۱۵۰ سال قبل، زمانی که جهان در تاریکی جهل و بیماری بود و با بیماری‌های واگیردار مانند سل، وبا و فلج اطفال دست‌و‌پنجه نرم می‌کرد، اولین دانشگاه طب در ارومیه تأسیس شد.

وی در پایان درباره رویداد «شب علم» خاطرنشان کرد: در «شب علم» به دنبال این بودیم که علم را به زبان ساده برای همشهریانمان توضیح دهیم تا حلاوت خاطره علم برای مردم علم‌دوست ارومیه باقی بماند.

علم با عمل کردن، پایدار می‌ماند

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمهدی قریشی نماینده ولی فقیه در آذربایجان غربی و امام جمعه ارومیه نیز ضمن عرض تسلیت ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و آرزوی نابودی رژیم صهیونیستی از صفحه روزگار گفت: در دین اسلام و همه ادیان الهی به مسأله علم و پژوهش اهمیت ویژه‌ای داده شده است. چنانکه خدای تبارک و تعالی اولین آیاتی که به پیامبر (ص) نازل کرد آیه مبارکه «اقرا باسم ربک الذی خلق» بود.

وی ادامه داد: پروردگار در قرآن کریم به قلم و به نوشتار قسم می‌خورد: «نون والقلم و ما یسطرون» در احادیث نیز آمده است که به تعبیر‌ امیرالمؤمنین (ع) «هم عیش العلم و موت الجهل» و این بدین معنی است که آل محمد که باید مردم بدان‌ها رجوع نمایند حیات و زندگى علم هستند و نابود کننده جهل.

نماینده ولی فقیه در آذربایجان غربی با اشاره به اهمیت علم در دین اسلام ادامه داد: ما اگر می‌خواهیم که ازدیاد علم داشته باشیم و به قله‌های علم برسیم، می‌توانیم از راه‌هایی که در دین مقدس اسلام نشان داده  شده است، استفاده کنیم. باید از خداوند بخواهیم علم ما را افزایش دهد چنانکه پروردگار در قرآن کریم خطاب به پیامبر (ص) می‌فرماید: «قل رب زدنی علما»، یعنی از خداوند افزایش علم بخواه. 

وی در ادامه بیان تصریح کرد: راه دوم ازدیاد علم، عمل به علم است. چرا که در عمل به علم، علم پایدار می‌شود.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین قریشی در پایان خاطر نشان کرد: امام علی(ع) می‌فرمایند: «العلم مقرون بالعمل، فمن علم عمل، والعلم‌یهتف بالعمل، فإن أجابه وإلا ارتحل عنه» معنی این حدیث این است که علم و عمل همدوشند. پس هر که بداند عمل کند؛ علم، عمل را صدا مى زند؛ اگر پاسخش داد، علم مى ماند و‌گر نه از پیش او مى رود.

بازشدن در‌های دانشگاه به روی جامعه

در ادامه این مراسم علی‌محمد سلطانی رئیس بنیاد ملی علم ایران با تأسی از آیات قرآن، کلام خود را آغاز کرد و گفت: «ان فی خلق السموات و الارض و اختلاف اللیل والنهار لایات لاولی الالباب»، مسلماً در آفرینش آسمان‌ها و زمین و در پى یکدیگر آمدن شب و روز براى خردمندان نشانه‏‌هایى است.

وی با ابراز مسرت برای حضور در رویداد شب علم دانشگاه ارومیه ادامه داد: از حضور همه شما تشکر می‌کنم و خوشحالم که در این جمع هستم. همچنین از رئیس و اساتید و کارکنان دانشگاه ارومیه به‌خاطر برپایی این مراسم قدردانی می‌نمایم.

رئیس بنیاد ملی علم ایران با اشاره به اهمیت حفظ مفاهیم علمی گفت: برای اینکه ساده‌سازی در مفاهیم پیچیده علمی انجام شود باید بدون آنکه جوهره اصلی یک مفهوم علمی آسیب ببیند، مطلب علمی را ساده‌سازی کنیم و البته رسالت شب علم، تبدیل مفاهیم پیچیده علمی به زبان ساده برای مردم است.

وی در ادامه تأکید کرد: ما باید در جامعه‌ای که زیست می‌کنیم، علم را محبوب اقشار مختلف مردم کنیم. اگر برای مردم علم و دانشمندان اهمیت و احترام بیشتری داشته باشد، تصمیمات آگاهانه‌تری می‌گیرند و بدین ترتیب جامعه بهتری خواهیم داشت.

سلطانی در پایان به اهداف برگزاری رویداد «شب علم» اشاره کرد و گفت: رویداد‌های «شب علم» به دنبال بازگشایی در‌های دانشگاه به روی مردم است تا مردم مطالب علمی مختلف را از زبان اساتید دانشگاه و در یک فضای صمیمی درک کنند.

گفت‌وگوی داغ علمی و رصد ستارگان 

پس از سخنرانی رئیس بنیاد ملی علم ایران، محمدرضا نوروزی و سروش صحت برای بخش روایتگری علم با اساتید دانشگاه گفت‌و‌گو کردند و جنبه‌های مختلف علم به زبان خودمانی برای شرکت‌کنندگان تشریح شد. آخرین ارائه نیز با موضوع تاریخ علم و نقش آذربایجان در تولید و گسترش علم پایان‌بخش برنامه‌های سالن مراسم‌ها بود.

بخش پایانی «شب علم» بخش هیجان‌انگیز برنامه بود. بخشی که اهالی ارومیه، در زمین فوتبال دانشگاه ارومیه چشم به آسمان دوختند و به رصد سقف بزرگ زمین پرداختند و بدین ترتیب، رویداد شب علم در شهر باغ‌های سیب، شهر نُقْل‌های شیرین و نَقْل‌های جذاب به پایان رسید.