علوم پایه‌ای‌ها با ۱۵ درصد بودجه هم به توسعه و پیشرفت کشور کمک می‌کنند

به گزارش روابط‌عمومی بنیاد ملی علم ایران (INSF) ، سعید سمنانیان رئیس پژوهشکده علوم شناختی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی در نشست پاییزی بنیاد ملی علم ایران با محققان حوزه علوم پایه در نشست «جایگاه علوم پایه در بنیاد ملی علم ایران» که به منظور  بررسی برنامه‌ها و سیاست‌های علوم پایه‌ای این بنیاد برگزار شد؛ گفت: در ممالک توسعه یافته دنیا مرتب رصد می‌شود که چه کاری در کشور از نظر علمی انجام شده است، در اروپا نیز در همین راستا رصد می‌کنند که مثلا آیا ما به اندازه کافی مقاله چاپ کرده‌ایم؟ این رصد مستمر لازمه رشد و برنامه‌ریزی و اصلاح مسیر است و لازمه این است که ببینیم در کجا هستیم و چه جایگاهی داریم.

وی تصریح کرد: این جلسه یک همفکری در حوزه علوم پایه است. می‌دانیم که در علوم‌پایه شرایط خوبی نداریم و بهترین جوانان ما رویکرد به این رشته‌ها ندارند و باید برای این معضل چاره‌اندیشی کنیم. در سایر کشور‌ها، و حتی آمریکا نیز تلاش بر این است که نشان دهند تحقیقات علوم پایه و انتشار مقالات در این حوزه مهم است و فقط با دانش کاربردی مهندسی و غیره، کشور به شکل زیربنایی رشد نمی‌کند. متأسفانه دانشگاه فرهنگیان نیز فارغ‌التحصیلان علوم پایه دانشگاه‌های معتبر را به عنوان معلم آینده انتخاب نمی‌کند که موجب ضعف در معلمین تربیت‌کننده محصلین و آینده سازان کشور می‌شود.

وی ادامه داد: اگر ما سالانه بتوانیم حتی به مقدار پانزده صدم درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) در حیطه پژوهش را افزایش دهیم، در پایان دوره چهارساله توانسته‌ایم به رشد خوبی در اعتبارات تحقیقاتی دست پیدا کنیم. متأسفانه اصطلاحی در میان برخی باب شده است که این حجم و تعداد بالای مقالات چرا اثری در توسعه ندارد. این سخن نادرستی است و نشان‌دهنده فقدان درک صحیح از سیاست‌گذاری کلان علمی و انتطارات بجا از حاصل هر فعالیت علمی است.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس در ادامه بیان کرد: علوم‌ پایه‌ای‌ها توقع تخصیص تا ۱۵ درصد بودجه‌های پژوهشی به این حوزه اثرگذار علمی دارند و بدین ترتیب می‌توانند در پیشرفت و توسعه کشور نقش مهم و کلیدی خود را ایفا کنند.

وی در ادامه به ارائه پیشنهاد‌هایی برای ارتقای جایگاه علوم پایه در بنیاد ملی علم ایران پرداخت و گفت: مطالبات و ارتقای همکاری‌های بین‌المللی در حوزه علوم پایه، ارتقای همکاری‌های بین دانشگاهی و بین دپارتمانی در حوزه علوم پایه، ایجاد رده‌بندی سالانه و تشویق دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در فعالیت‌های پژوهشی علوم پایه از جمله مواردی است که بنیاد ملی علم ایران در فرایند حمایت خود می‌تواند در نظر بگیرد.

سمنانیان تأکید کرد: همکاری با کمیسیون علوم پایه شورای‌عالی علوم، تحقیقات و فناوری، همکاری با کمیته علوم پایه شورای‌عالی برنامه‌ریزی وزارت علوم، وهمکاری با ارگان‌هایی نظیر دبیرخانه شورای آموزش علوم پایه پزشکی وزارت بهداشت، و همکاری با گروه علوم پایه فرهنگستان علوم در برگزاری جایزه ابوریحان از جمله فعالیت‌هایی است که به بنیاد ملی علم ایران در جهت ارتقای جایگاه علوم پایه کمک می‌کند.

وی در پایان خاطر نشان کرد: همچنین برقراری جلسات سالانه همکاری و هماهنگی بین INSF و مجموعه‌های مرتبط و برگزاری گردهمایی سالانه دانشمندان علوم پایه کشور وتقدیر از پژوهشگران برجسته علوم پایه با طرح‌های تحقیقاتی اتمام یافته INSF در سال گذشته از دیگر پیشنهاد‌های من به بنیاد ملی علم ایران است.

 فایل ارائه آقای دکتر سمنانیان در نشست «جایگاه علوم پایه در بنیاد ملی علم ایران»