توسط پژوهشگر حوزه زمین‌شناسی انجام شد؛
بررسی سفره‌های آب زیر زمینی برای حل چالش‌های زمین‌شناسی
به گزارش روابط عمومی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور(INSF)، مطالعات زمین‌شناسی و زیستی جز اولویت‌های صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور برای حمایت است و از این رو طرح‌های زیادی در قالب‌های مختلف و در این زمینه به سامانه صندوق ارسال شده که پس از گذراندن مراحل، مورد حمایت نیز قرار گرفتند.
روش تخمین جریان تبادلی بین مجاری و ماتریکس در آبخوان‌های کارستی و نقش آن در آب دهی چشمه‌های کارستی عنوان طرح ضرغام محمدی، عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز است که برای انجام این طرح از حمایت‌های صندوق نیز بهره‌مند شده است.
وی دکتری تخصصی و کارشناسی ارشد خود را در رشته زمین‌شناسی - آبشناسی (هیدرولوژی) از دانشگاه شیراز کسب کرد و همچنین کارشناسی رشته زمین‌شناسی - محض از دانشگاه بیرجند دارد.
درباره آبخوان‌ها این توضیح نیاز است که آبخوان‌ها یا سفره‌های زیر زمینی، قسمتی از پوسته زمین است که سوراخ‌ها یا خلل و فرج سنگ‌های آن از آب مملو و اشباع شده باشد. معمولاً منافذ و سوراخ‌های سنگ‌ها بر اثر بارندگی‌های ممتد از آب پر شده و با رسیدن به سطح غیرقابل تراوشی مانند سنگ‌های رسی در همان‌جا متوقف می‌شود و به شکل چشمه‌سار‌های مختلفی در سطح زمین آشکار می‌شود.
متناسب با خارج شدن آب از این چشمه‌ها سطح آب‌های زیرزمینی افت کرده و پایین می‌رود. قاعدتاً سطح آب‌های زیرزمینی در فصل‌های مرطوب بالا آمده و برعکس در فصل‌های خشک پایین می‌رود ولی هیچگاه از سطح معینی بالاتر یا پائین‌تر نخواهد رفت.
محمدی درباره این طرح توضیح داد: مطالعه آبخوان‌های کارستی به دلیل ناهمگنی ذاتی در خصوصیات هیدرولیکی و شرایط جریان آب‌زیرزمینی از پیچیدگی فراوانی برخوردار است چرا که آبخوان‌های کارستی دارای ماهیت تخلخل دوگانه در جریان آب زیرزمینی هستند.
وی ادامه داد: این آبخوان‌ها عمدتاً دارای تخلخل دو یا سه‌گانه هستند به‌طوری‌که حداقل وجود تخلخل زمینه‌ای (Matrix) و مجرایی (Conduit) از شرایط پایه‌ای این آبخوان‌هاست.
عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز بیان کرد: در بسیاری از موارد ارتباط هیدرولیکی بین تخلخل زمینه‌ای و مجرایی در این آبخوان‌ها وجود دارد و البته جریان تبادلی نیز تأثیر مستقیم بر روی شرایط جریان آب‌زیرزمینی در آبخوان‌های کارستی دارد.
وی افزود: همچنین جریان تبادلی در گسترش آلاینده‌ها در آبخوان‌های کارستی مورد توجه قرار گرفته است. با این حال تغییرات زمانی و مکانی جریان تبادلی در آبخوان‌های کارستی به‌طور کامل شناخته شده نیست. به همین دلیل این تحقیق در راستای ارزیابی میزان و نحوه اثرگذاری جریان تبادلی بر روی هیدروگراف چشمه‌های کارستی انجام شد.
این محقق و پژوهشگر در ادامه گفت: این تحقیق در جستجوی دست‌یابی به روشی کاربردی در برآورد میزان جریان تبادلی در آبخوان‌های کارستی انجام شده است و برای انجام این تحقیق در مرحله اول از مدل‌های مفهومی فرضی در آبخوان‌های کارستی و سپس از داده‌ها و اطلاعات موجود از آبخوان‌های کارستی در مقیاس صحرایی استفاده شد.
وی درباره فرایند انجام طرح گفت: ۱۶ اردیبهشت ماه سال ۹۸ طرح را به سامانه صندوق ارسال کردم و فرایند ارزیابی و داوری طرح تا آبان ماه همان سال طول کشید. سرانجام هم در آذرماه ۹۸ به عقد قرارداد رسید و توانستم در مدت زمان تعهد، طرح را به اجرا برسانم.
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:
کانال صندوق در بله: https://ble.ir/insf_pr
کانال صندوق در تلگرام: https://t.me/insf_pr
پیج صندوق در اینستاگرام: https://instagram.com/insf_pr?igshid=Yzg5MTU1MDY
محمدی در پایان خاطر نشان کرد: ارزیابی روش رایج برآورد میزان جریان تبادلی در شرایط مختلف هیدروژئولوژیکی در آبخوان‌های کارستی و ارزیابی اثرگذاری جریان تبادلی در هیدروگراف چشمه‌های کارستی از اهداف انجام این طرح بود