نانوفیلترها به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کنند

به گزارش روابط‌عمومی بنیاد ملی علم ایران (INSF)، نانو در همه علوم ردپای عمیقی دارد و به پیشرفت و توسعه تجهیزات کمک کرده است. محققان از نانوالیاف سلولزی برای کاهش مخاطرات محیطی بهره می‌برند و بنیاد ملی علم ایران هم از این نوع طرح‌ها حمایت می کند.

«اصلاح نانوالیاف سلولز جهت ساخت نانوفیلترهای جذب ذرات آلاینده هوا» عنوان طرحی است که علیرضا عشوری به عنوان استاد راهنما در طرح پسادکتری سیما سپهوند همکاری داشته است و بنیاد ملی علم ایران هم از این طرح حمایت کرده است. 

عشوری با مدرک دکتری تخصصی Bio-composite از دانشگاه UPM مالزی و استاد تمام پژوهشکده فناوری‌های شیمیایی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران درباره این طرح توضیح داد: با گسترش شهرها و افزایش منابع آلاینده‌ هوا و با توجه به خطراتی که آلودگی هوا برای سلامت افراد دارد، شناخت و آگاهی نسبت به جوانب مختلف این مسئله از اهمیت زیادی برخوردار است. امروزه یکی از مهم‌ترین مسائل زیست محیطی در ایران مشکل آلودگی هوا است. 

وی افزود: آلاینده‌های موجود در هوا دو نوع اولیه و ثانویه،هستند. آلاینده‌های اولیه موادی هستند که بر اثر منابع آلوده کننده مانند خودروها، صنایع، کارخانه‌ها، ماشین‌آلات کشاورزی به هوای محیط وارد می‌شوند.

این محقق و پژوهشگر در ادامه بیان کرد: از طرفی، تصفیه هوا به علت تنوع بسیار زیاد آلاینده‌ها و منابع متعدد آلوده‌کننده، یکی از پیچیده‌ترین جنبه‌های علمی و عملی پیش روی بشر است. روش‌های کنونی که برای تصفیه هوا مورد استفاده قرار می‌گیرند همگی در اوایل قرن بیستم کشف و بر مبنای سیستم‌های تصفیه هوای خانگی پایه‌گذاری شدند. یکی از روش‌های مؤثر در کاهش آلودگی هوا، استفاده از نانوالیاف پلیمری و استفاده از آن‌ها در فیلتراسیون هوا بوده که البته در صنایع کاربرد فراوان دارند. 

عشوری ادامه داد: این فیلترها با کاربردهای مختلف برای استفاده در یخچال، اتومبیل، محیط خانه و بیمارستان‌ها و مراکز درمانی برای حذف باکتری، قارچ، بو و ترکیبات آلی فرار، مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ اما عیب عمده این نوع فیلترها، این است که زیست‌تخریب‌پذیر نیستند و در محیط بیش از ۴۰۰ سال باقی می‌مانند زیرا پلیمرهای حاصل از نفت بسیار پایدارند و به‌طور طبیعی دچار تخریب نمی‌شوند. لذا این عامل باعث آلودگی بیشتر محیط‌زیست پس از دفع می‌شود .

وی تأکید کرد: در سال‌های اخیر عمده تحقیقات و مطالعات معطوف به جایگزین‌‌کردن الیاف سلولزی به جای الیاف مصنوعی مثل الیاف شیشه و کربن برای ساخت محصولات سازگار با محیط زیست صورت گرفته است. فناوری‌های سبز سعی دارند تا موادی ایمن با محصولات جانبی و ضایعاتی با حداقل صدمات محیط‌ زیستی را تولید کنند.

عشوری تصریح کرد: در میان موادی که برای ساخت فیلترها استفاده می‌شود، سلولز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. چرا که سلولز فراوان‌ترین ماده خام بیولوژیکی موجود در طبیعت بوده و به راحتی می‌تواند در مقیاس‌های میکرومتر تا نانومتر قابل دسترس باشد و ساختار شبکه‌ای تشکیل دهد. 

وی در پایان خاطر نشان کرد: هدف از انجام این طرح ساخت نانوفیلترهای تصفیه هوا با استفاده از نانوگرافن است و واحدهای مصرف کننده این طرح صنعت خودرو شامل انواع خودروهای سبک، نیمه سنگین، سنگین و صنعتی است. همچنین سایر صنایعی که از موتورهای احتراقی بنزینی، گازوئیلی و گاز استفاده می‌کنند؛ نیز می‌توانند از این نانوفیلترها استفاده کنند.