تولید سیب‌زمینی‌های مقاوم به بیماری‌های قارچی

به گزارش روابط‌عمومی بنیاد ملی علم ایران (INSF)؛ بررسی محصولات کشاورزی و ازبین بردن مشکلات تولید و پرورش آن یکی از فعالیت‌های محققان است و بنیاد ملی علم ایران هم از طرح‌های تحقیقاتی در این زمینه حمایت می‌کند.

»خاموشی ژن MAPKKKε سیب‌زمینی‌ به‌وسیلۀ تکنیک کریسپر-کاس ۹ و غربالگری گیاهان تراریخت برای موتانت‌های مقاوم به بیماری‌های قارچی» عنوان رساله دکتری محسن نوروزی است که با راهنمایی فرهاد نظریان فیروزآبادی و حمایت بنیاد ملی علم ایران به پایان رسانده است.

نوروزی با مدرک دکتری تخصصی بیوتکنولوژی گیاهی از دانشگاه لرستان درباره علت انجام این طرح توضیح داد: سیب‌زمینی گیاهی با ارزش غذایی بـالاست کـه از نظـر تولیـد و مـصرف پـس از گندم، ذرت، بـرنج و جـو، در جهـان مقـام پـنجم و در ایـران پـس از گنـدم مقـام دوم را بـه خـود اختصاص داده است. تنش‌های زنده از عوامل محدود‌کننده‌ تولید سیب‌زمینی هستند. در میان تنش‌های زیستی، بیماری‌های قارچی سیب‌زمینی یکی از مهمترین عوامل محدویت کشت سیب‌زمینی هستند و بیماری بادزدگی یا همان بلایت دیررس که توسط یک قارچ ایجاد می‌شود، مهمترین بیماری سیب‌زمینی در دنیا، به‌ویژه در مناطق خنک و مرطوب است.

وی افزود: درک کارکرد‌های ژن، ما را در بهبود صفات زراعی مانند مقاومت به بیماری با استفاده از فن‌آوری مهندسی مولکولی کمک خواهد کرد. از آنجا که سیب‌زمینی‌های زراعی تتراپلوئید هستند، رویکرد فعالیتی ژن‌ها به وسیله ژنتیک مولکولی بسیار دشوار است.

این محقق و پژوهشگر در ادامه بیان کرد: خاموشی ژن MAPKKK در سیب‌زمینی جهت بررسی اثرات درونزای این ژن در آلودگی‌های قارچی و ایجاد گیاهان موتانت مقاوم و یا محتمل‌تر به قارچ‌های سایر گونه‌ها، هدف از انجام این طرح بود.

وی در پایان خاطر نشان کرد: شناسایی ژن‌های دخیل در مسیر آبشاری MAPKKK تولید گیاه تراریخت مقاوم به برخی از قارچ‌های بیماری‌زا و ارزیابی امکان استفاده از این تکنیک برای دست‌ورزی‌های بیشتر از جمله اهدافی بود که در انجام این تحقیق، محقق شد.