تلاش برای رفع نواقص محصولات کشاورزی و هموار کردن راه صادرات

به گزارش روابط‌عمومی بنیاد ملی علم ایران (INSF)، صنعت کشاورزی از گذشته تاکنون جز صنایع مهم و تأثیرگذار کشور بوده است که در اقتصاد ایران، نقش مهمی را برای خودکفایی و افزایش صادرات بازی می‌کند. بنیاد ملی علم ایران هم با هدف حمایت از پژوهش‌های مرتبط با حوزه کشاورزی، به تشویق پژوهشگران برای انجام فعالیت‌های تحقیقاتی در این زمینه می‌پردازد.

«پاسخ‌های چهار رقم انگور و ترکیب پیوندی آن‌ها به کمبود آهن ناشی از بی‌کربنات در کشت بدون خاک» عنوان طرحی است که فاطمه شاهسوندی در قالب رساله دکتری و با راهنمایی سعید عشقی انجام داده است و بنیاد ملی علم ایران هم از این طرح حمایت کرده است.

شاهسوندی با مدرک دکتری تخصصی باغبانی از دانشگاه شیراز درباره علت انجام این طرح گفت: بررسی‌ها نشان داده است که کمبود آهن یکی از مهمترین ناهنجاری‌های غذایی درختان میوه است که کشاورزان برای جبران این کمبود ناگزیر از کلات‌ها به صورت محلول‌پاشی یا افزودن به خاک استفاده می‌کنند؛ چرا که استفاده از فرم‌های معدنی آهن باعث هیدرولیز و رسوب سریع آن‌ها می‌شود.

وی در ادامه درباره مشکلات استفاده از کلات‌ها توضیح داد: استفاده از کلات‌ها هم مشکلات خاص خود را دارد چون هم گران هستند و هم باعث آلودگی خاک می‌شوند. به همین دلیل استفاده از پایه‌های مقاوم به عنوان یک روش اقتصادی و کارا برای جلوگیری از ایجاد کم‌سبزینگی تنها راه حل است.

این محقق و پژوهشگر گفت: برای حل این مشکل بهتر است به جای استفاده از کلات‌های آهن از پایه‌های مقاوم استفاده شود.

وی درباره کم‌سبزینگی توضیح داد: کم‌سبزینگی ناشی از کمبود آهن یک ناهنجاری تغذیه‌ای وسیع و گسترده در گیاهان چوبی به‌ویژه انگور است که کاشت و میزان تولید را محدود می‌کند و منجر به کاهش کارایی فتوسنتزی و انتقال الکترون و کاهش تثبیت کربن از طریق فتوسنتز می‌شود.

شاهسوندی اضافه کرد: کم‌سبزینگی موجب کاهش قابل توجه عمر، کارایی و بهره‌وری تاکستان‌ها، رشد شاخه و ریشه و از بین رفتن عملکرد و کیفیت انگور نیز می‌شود لذا حل مشکلات ناشی از این موضوع برای کشاورزان و اقتصاد کشور اهمیت زیادی دارد.

وی تصریح کرد: علاوه بر این، باید توجه داشت که بهره‌وری از فن پیوند برای حل مشکل کم‌سبزینگی، یکی از عملیات رایج در توسعه تاکستان‌های انگور در دیگر کشورهای جهان از جمله آمریکا و اروپاست که در ایران به دلایل مختلف از پیوند به‌صورت رایج در توسعه تاکستان‌ها استفاده نمی‌شود به همین دلیل، مشکل کم‌سبزینگی در همه مناطق میوه‌خیز کشور از جمله خراسان، اصفهان، کرج، آذربایجان و فارس دیده می‌شود.

این محقق و پژوهشگر افزود: برای حل این مشکلات از نظر اقتصادی و زیست‌محیطی بهتر است علاوه بر کاهش استفاده از کلات‌های آهن، از پایه‌های مقاوم و کارا استفاده شود که در این پژوهش از روش پیوند انگور برای رفع مشکل کلروز آهن استفاده شده است.

شاهسوندی در پایان خاطر نشان کرد: در زمان انجام طرح، نیاز به آنالیز آزمایشگاهی داشتم که به دلیل تجهیز نبودن آزمایشگاه‌ها، مجبور بودم در آزمایشگاه‌های مختلف، تحقیقاتم را پیش ببرم. علاوه بر این، چون موضوع این طرح برای اولین بار در ایران انجام می‌شد، آزمون و خطای بسیاری داشت چنانکه، یک سال از تحقیقاتم را با یک روش دیگر پیش برده بودم که چون به نتیجه نرسید، روش را تغییر دادم.