بررسی رفتار سلول‌های بنیادی برای مهار بیماری‌های خونی

به گزارش روابط‌عمومی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور (INSF)، تلاش محققان ایرانی برای شناسایی بهتر بیماری‌ها و درمان آنها همواره موردتوجه نهادهای حمایتی نظیر صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور بوده است.

یکی از این طرح‌ها، «جداسازی و گسترش سلول‌های Treg کودکان مبتلا به β تالاسمی ماژور در ex-vivo و بررسی عملکرد مهاری و نیز پلاستیسیتی آنها در حضور سایتوکاین‌های التهابی» است که امیرحسین منصورآبادی به‌عنوان رساله دکتری با راهنمایی استاد علی‌اکبر امیر زرگر و استاد امیرعلی حمیدیه انجام داده است و در این مسیر از حمایت صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور نیز بهره برده است.

وی در ابتدا درباره این طرح توضیح داد: پیوند بافت به‌عنوان متد منتخب درمان برای بیمارانی که نارسایی‌های اعضا یا تصحیح نقایص خونی مادرزادی دارند، در نظر گرفته می‌شود. پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز مغز استخوان نیز به‌عنوان زیرمجموعه‌ای از پیوند بافت، یک رویکرد کلینیکی درمانی برای درمان بیماری‌های کشنده ناشی از نقایص درونی در یک یا بیشتر از یک رده خون‌ساز نظیر بیماری‌های بدخیم خونی مانند لوسمی و پره لوسمی و یا غیر بدخیم خونی است که برای بازگرداندن توانایی تولید سلول‌های خونی نرمال به بیمار به کار می‌رود.

این محقق و پژوهشگر در ادامه گفت: همان‌طور که می‌دانید، تالاسمی بتا در اثر نقص در تولید زنجیره بتا هموگلوبین ایجاد می‌شود و سلول‌های بنیادی خون‌ساز اغلب از دهندگان خون پس از انجام فرایندهایی، برای کمک به درمان این بیماری فراهم می‌شود.

منصورآبادی درباره اهداف این طرح نیز توضیح داد: بررسی فراوانی سلول‌های Treg خون محیطی افراد مبتلا به تالاسمی در مقایسه با افراد سالم، بررسی عملکرد مهاری سلول‌های Treg قبل و بعد از گسترش در افراد مبتلا به تالاسمی و افراد سالم و بررسی میزان آلودگی‌های احتمالی حین گسترش از اهدافی است که در این طرح دنبال می‌شد و خوشبختانه توانستیم از نتایج این طرح در مهار واکنش‌های رد پیوند حین گسترش سلول‌های تنظیمی در محیط آزمایشگاه، استفاده کنیم.

وی درباره چالش‌های موجود در انجام طرح نیز توضیح داد: نمونه‌گیری از کودکان برای انجام این تحقیق یکی از اصلی‌ترین چالش‌های ما بود چرا که والدین یا اجازه این کار را نمی‌دادند و یا همکاری کمی داشتند. قیمت ارز هم که در سال‌های اخیر بی‌سابقه رشد داشته است موجب ناتوانی ما در خرید و تهیه لوازم مصرفی می‌شد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: به‌خاطر مشکلات واردات، سفارش‌ها با هدررفت زمانی زیادی به دست ما می‌رسید و دریافت برخی از سفارش‌ها حتی تا ۷ ماه طول می‌کشید. همین موضوعات باعث طولانی‌شدن زمان انجام تحقیق شد. همچنین برای دسترسی به تحقیقات آزمایشگاهی دانشگاه تهران محدودیت‌های داشت و من در صدد رفع این محدودیت‌ها نیز بودم. خوشبختانه با وجود همه مشکلات، این طرح به نتیجه مطلوب رسید و امیدوارم بتوان از نتایج آن در علم پزشکی بهره کافی برد.